Sayılar – Ondalık Kesirler
Basamak Degeri
Bir Ondalık sayıda rakamlar, bulunduklari basamaga göre deger alirlar.
Bu degerler asagidaki basliklarla verilmistir:
Tam Kısım
Kesir Kısmı
Basamaklar
Onlar
Birler
.
Onda birler
Yüzde birler
Sayılar
6
5
.
2
5
Birinci 5 in degeri 5 çünkü birler basamağındadır.
İkinci 5 in degeri 0.05'dir çünkü yüzde birler basamağındadır.
Ondalık sayılarla çalışırken rakamları dogru basamaklara yerleştirimek çok önemlidir.
Ondalık Kesirlerde Toplama ve Çikarma
Kural: Virgülleri alt-alta getirin ve basamakları toplayın yada çıkarın.
Örnek: 6,23 + 17,58 + 0,452
6
.23
17
.58
+
0
.452
24
.262
Aksi halde, tamsayılarda oldugu gibi toplar ve çıkarırız.
45,37 - 3,76
45
,37
-
3
,76
41
,61
Ondalık Kesirlerde Çarpma
a. Kısa Çarpma
4,5 x 7 = 4 ,5
x
7
31 ,5
Tam sayılarda oldugu gibi çarpılır ama ondalığa ulaşmak için virgül konur.
b. Uzun Çarpma
4,32 x 5,2
Virgülleri kaldır
432 x 52 = 22464
Bunu, tam sayıların uzun çarpımı gibi yaparız. Sonra bulduğumuz sonuçta noktayı aşagıdaki şekilde koyarız.
4,32 virgülden sonra iki basamak var
5,2 virgülden sonra bir basamak var
2+1 = 3, bize sonucun virgülden sonraki basamak sayısını verir.
22,464
4,32 x 5,2 = 22,464
Ondalık Kesirde Bölme
a. Ondalık Kesrin Tam Sayıya Bölümü
Tamsayılardaki gibi bölme yaparız ancak virgülü bulduğunuz sonuçta yerleştiririz.
Örnek: 12,45÷ 5= 2,49
12
,45 5
-10
2,
2
^
virgülü koyun
b. Ondalık Kesrin Ondalık Kesire Bölümü
6,25 ÷ 0,5 = 12,5
x 10 x10
0,5 Ondalık kesrini, tam sayı yapmak için 10 ile çarpariz. Ayni islemi 6,25 Ondalık kesiri için de yapmak zorundayız.
62,5 ÷ 5 = 12,5
Kural: Ondalık kesir ile bölmede, ondalık kesri 10, 100 ve 100'ün katları ile çarparak virgülden kurtarmak zorundayiı. Diger sayıyı da aynı oranla çarpmalıyız.
Kalan ile ilgilenebiliriz: 17 ÷ 4 = 4,25
1700
4
425,
Kalanıiz tam bölümü bulmak için ihtiyacimiz olan sıfırları yazdıktan sonra tam sayılardakı bölme islemini yaparız. Bulduğumuz sonuçta, yazdığımız sıfır sayısı kadar basamak sayar ve virgülü koyarız.
Diger İşlemler
10, 100 ve katları ile çarpma ve bölme işlemi
5,76 x 10 = 57,6 165,8 ÷ 10 = 16,58
5,76 x 100 = 576,0 165,8 ÷ 100 = 1,658
Not: Bu sonuçları tanımlamak için basit bir kural kullanabiliriz.
Nokta, sıfır sayısı kadar hareket eder.
Çarpma işleminde sağ tarafa, bölme işleminde de sol tarafa doğru hareket eder.
5,76 x 1000 = 5760,0 165,8 ÷ 1000 = 0,1658
(Virgül üç basamak sağa) (Virgül üç basamak sola)
Bir Ondalık sayının kesre çevrilmesi
Ondalık kısmı paya, ondalık kısmın basamak sayısı kadar sıfır içeren sayıyı paya yazın. Gerekiyorsa sadeleştirme yapın.
0,25 = 25 = 1
100 4